Nazlı Özdemir

Nazlı Özdemir

26 Mart 2023 Pazar

    *KAYBOLAN SESLER´DEN*

    0

    BEĞENDİM

    ABONE OL

    *KAYBOLAN SESLER´DEN*
     
    21 Şubat Dünya Anadili Günü Unesco tarafından 17 Kasım 1999 yılında 21 Şubat olarak kutlanma kararı alınmış. Asıl adı Anadili Hareketi Günü imiş. Bengali Dili Hareketi için Bengladeş polisi ile çatışan Bangladeşli üniversite öğrencilerinin öldürülmesinin yıl dönümü olarak kutlanmaktaydı. Anadili Günü’ nün amacı çokdillililği savunmaktır. (Vikipedi)
     
    DÜNYADA 15 GÜNDE BİR, BİR DİL ÖLÜYOR.
    KONFÜÇYÜS’a sorarlar:
    – BİR ÜLKEYİ YÖNETMEYE ÇAĞRILSAYDINIZ, yapacağınız İLK İŞ ne olurdu?”
    Büyük filozof, soruyu şöyle yanıtlar:
    – Hiç kuşkusuz DİLİ GÖZDEN GEÇİRMEKLE işe başlardım.
    Ve; dinleyenlerin şaşkın bakışları karşısında sözlerini şöyle sürdürür:
    – DİL kusurlu olursa ,sözcükler düşünceyi iyi anlatamaz. Düşünce iyi anlatılamazsa, yapılması gereken şeyler doğru yapılamaz. Ödevler gereği gibi yapılamazsa kültür bozulur. Kültür bozulursa, adalet yanlış yola sapar. ADALET, yoldan çıkarsa, şaşkınlık içine düşen halk, ne yapacağını, işin nereye varacağını bilemez. İşte bunun içindir ki; HİÇBİR ŞEY DİL KADAR ÖNEMLİ DEĞİLDİR!..

    ***
    Yerküre üzerinde yaşayan insanların yaklaşık yüzde onu tarafından konuşulan 5000-6700 kadar dil bulunmaktadır. Dilbilimcilerine göre,100.000′ in üstünde konuşucusu olan bütün diller hesaba katıldığında güvende olan ancak 600 dil bulunabileceği doğrultusunda. 5000- 6700 kadar dilden en az yarısı, belki de daha çoğu gelecek yüzyılda ortadan kalkmış olacak.

    ***
    Dil çeşitliliği, kültür çeşitliğinin göstergesidir. DİLİN ÖLÜMÜ, KÜLTÜREL ÖLÜMÜN belirtisidir. Bir dilin ölmesiyle, bir yaşama biçimi ortadan kalkar. Dillerin yazgıları, konuşucularının yazgılarına bağlıdır. Küçük dilleri öldüren, günümüzün küresel dünyasında bir avuç -100 dil- dünya nüfusunun %90′ ı tarafından konuşuluyor.

    ***
    Bugün İngiltere’ nin en büyük gelir kaynağı İngilizce öğretimi ve İngilizce kitaplarını başka ülkelere satmaktır. En fazla 500 yıllık geçmişi olan İngilizcenin 10.000 yıllık geçmişi olan Türkçeyi ve diğer dilleri sollaması düşündürücüdür. İngilizce dilinde kelime türetmenin %60′ ı Latince, %20′ si Fransızca %10′ u Almanca. (İngilizce diye bir dilin olmadığını Oktay Sinanoğlu By By Türkçe adlı kitabında yazıyor.)

    ***
    Bir toplumu tarihten silmenin tek bir yolu vardır. Bunu Romalılar 2000 yıl önce uygulamış. Bir ulusun kafasını kesmek yerine, kültürel soykırıma uğratmak ve kendi dillerini unutturmaktır.
    Evrenselleşme adına bütün mallarına el konulur, sonra da üst tabakası da kültür yozlaşmasına uğrar.
    ( Not: Bu yazıyı 2005 tarihinde yazmışım.)
    ***
     
    Geçtiğimiz günlerde Türk Veli Dernekleri Federasyonu ( Fötev) Almanya Türk Veli Dernekleri Federasyonu Föted ve Almanya Türk Öğretmenler Federasyonu Atöf, Kuzey Ren Vesfalya eyaletinde Anadili Kampanyası başlattı. Sayılara bakıldığında anadili Türkçe Almanya’ da şu an kan kaybında. Yasal olarak her çocuğun anadilini öğrenme hakkı var. Bunun koşulları da okullarda var. Ancak, giderek öğrencilerin anadili derslerine katılımında korkunç bir düşüş var.
     1998 yılında 148 bin olan öğrenci sayısı 2014 yılında 265 bine çıkmasına rağmen Türkçe derslerine katılım sayısı 96 binden 50 bine düşmüş. Öğretmen sayısının da 700′ lerden 350′ e düşmesi çok düşündürücü. Anadilini öğrenmeleri için ailelerin çocuklarına destek olmaları gerekli. Ve, bu kampanyanın başarılı olması da ancak velilerin aktif olmasından geçer.
    Bir dil bir insan, iki dil iki insandır. Çok dillilik, çok kültüre sahip olmak demektir. Bunu da en güzel anlatan Bedri Rahmi Eyüboğlu’ nun ÜÇ DİL şiiridir.  Anadilleri yaşatma kültürünün gelişmesi dileğiyle…
    N. Özdemir 21 Şubat 2017 Dünya Anadili Günü
    ÜÇ DİL ( Bedri Rahmi Eyüboğlu)
     
    En azından üç dil bileceksin
    En azından üç dilde
    Ana avrat dümdüz gideceksin
    En azından üç dil bileceksin
    En azından üç dilde düşünüp rüya göreceksin
    En azından üç dil
    Birisi ana dilin
    Elin ayağın kadar senin
    Ana sütü gibi tatlı
    Ana sütü gibi bedava
    Nenniler, masallar, küfürler de caba
    Ötekiler yedi kat yabancı
    Her kelime arslan ağzında
    Her kelimeyi bir bir dişinle tırnağınla
    Kök sökercesine söküp çıkartacaksın
    Her kelimede bir tuğla boyu yükselecek
    Her kelimede bir kat daha artacaksın
     
    En azından üç dil bileceksin
    En azından üç dilde
    Canımın içi demesini
    Kırmızı gülün alı var demesini
    Nerden ince ise ordan kopsun demesini
    Atın ölümü arpadan olsun demesini
    Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur demesini
    İnsanın insanı sömürmesi
    Rezilliğin dik alası demesini
    Ne demesi be
    Gümbür gümbür gümbür demesini becereceksin
     
    En azından üç dil bileceksin
    En azından üç dilde
    Ana avrat dümdüz gideceksin
    En azından üç dil
    Çünkü sen ne tarih ne coğrafya
    Ne şu ne busun
    Oğlum Mernus
    Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun.

    Nazlı Özdemir