Türkiye, kara para aklama ve terörizmin finansmanını engelleme konusunda yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle 2021 yılının Ekim ayından beri OECD bünyesinde kurulu Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) gri listesinde bulunuyor.

Yaklaşık üç yıldır bu listeden çıkmak için çeşitli düzenlemeleri hayata geçiren Türkiye, 28 Haziran Cuma günü bu listeden çıkarılmayı bekliyor. Dün TBMM’de kabul edilen Kripto Varlık Yasası’nın da bu konuda Türkiye’nin elini güçlendireceği düşünülüyor.

Altıncı genel kurulunu bu hafta başından beri Singapur’da yapan Mali Eylem Görev Gücü’nün 200 kişiden oluşan delegasyonu suçluları suç gelirlerinden daha etkin bir şekilde mahrum bırakmak amacıyla FATF Standartları’nda yapılan revizyonlarla gri ve kara listeye son şeklini verecek.

Kara listede ve gri listede hangi ülkeler yer alıyor?

FATF Başkanı Raja Kumar Cuma günü Türkiye saati ile 12’de yapacağı basın toplantısında gri ve kara listelerde değişiklik yapılıp yapılmadığını da açıklayacak.

FATF’in gri listesinde Türkiye ile birlikte Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Jamaika, Kenya, Mali, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Suriye, Tanzanya, Vietnam, Yemen bulunurken, kara listede Kuzey Kore, İran ve Myanmar bulunuyor.

Türkiye’nin gri listeden çıkması için çaba sarfeden Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de genel kurul faaliyetlerine katılmak için Singapur’a gitti.

Prof. Günçavdı: “Türkiye gri listeden çıkmak için mafyaya karşı onlarca operasyon gerçekleştirdi”

İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Öner Günçavdı, İçişleri Bakanlığı’nın son dönemde kara para aklama, uyuşturucu kaçakçılığı ve organize suç örgütleri ile mücadele çerçevesinde gerçekleştirdiği operasyonların ana amaçlarından birinin gri listeden çıkmak olduğu düşüncesinde.

VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Prof. Günçavdı, “Türkiye gri listeden çıkmak için mafyaya karşı onlarca operasyon gerçekleştirdi. Tüm bunlar bize Türkiye’nin Batı ittifakında kalma arzusunda olduğunu gösteriyor. Avrupa’nın ortak savunma sisteminde daha güçlü rol alma arzusu olduğu da anlaşılıyor. Amerikan seçimlerinde Trump’ın başkan seçildiği senaryoda bu savunma sisteminde Türkiye’nin önemi de artacaktır. Bu sistemde yer almak için kara para ve kayıt dışıyla mücadelede çeşitli koşulları yerine getirmesi gerekiyor. Mesele uluslararası ve ulusal suç örgütü liderlerinin Türkiye’deki varlıklarıyla açıktan mücadele etmek. İktidar Batı değerlerinde kalmayı tercih etti ama iktidar içindeki kimi kanatların bu durumdan hoşlanmadığı da aşikar” dedi.

“Hukukun iyi işlemediği, kurallı ekonominin hüküm sürmediği bir ülkeye yabancı yatırımcılar gelmez”

Peki Türkiye’nin, eğer gri listeden çıkabilirse uzun zamandır talep ettiği uluslararası yatırımlara hızla kavuşması mümkün mü?

Prof. Günçavdı, tek başına gri listeden çıkmanın uluslararası yatırımları çekmek için yeterli olmadığı görüşünde.

İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi, “Yarınki basın toplantısında Türkiye gri listeden çıkarsa tabii ki önemli bir gelişme olacaktır. Özellikle sıcak para girişi için Türkiye hakkındaki olumsuz algıyı düzeltmiş olur. Ancak sanayi yatırımları için aynı cümleleri kuramam. Hukukun iyi işlemediği, kurallı ekonominin hüküm sürmediği bir ülkeye yabancı yatırımcılar gelmez. O yüzden çok hızlı bir sermaye akışının o kadar kolay olmadığını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Türkiye 1989 yılındaki G-7 Zirvesi sonrası kurulan FATF’nin gri listesine ilk kez 2011 yılında girmiş ve 2014 yılında listeden çıkmıştı.

Prof. Güneş: “Gri liste Türkiye’nin itibarını zedeliyor, gri listeden çıkarsa yatırım konusunda çok şey değişeceğini sanmıyorum”

Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Fakültesi öğretim üyesi Hurşit Güneş, bu listede yer almanın ülkenin itibarına zarar verdiğini söylüyor.

VOA Türkçe’ye kısa bir değerlendirmede bulunan Prof. Güneş, “Türkiye’nin bu kadar uzun süre gri listede kalması itibarını zedeliyor. Bu kadar uzun süre kalmadan bu sorun çözülmeliydi. Yarın bu listeden çıkarsa yatırım gelir mi? Kimse kapıda beklemiyor. Çok şey değiştireceğini zannetmiyorum. Asıl kritik nokta Türkiye’nin CDS’leri (risk primi). Risk primi düşüyor. Reytingleri artıyor. Ama hala istenen yatırımlar gelmiyor. Dolayısıyla gri listeden çıkar çıkmaz da yatırımlar doluşmaz. Başta hukuk sistemi olmak üzere güven verici yapısal reformlara ihtiyaç var” diye konuştu.

Türkiye neden gri listeye alındı?

Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, geçtiğimiz günlerde Youtube üzerinden yayın yapan GDH TV’de yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 2019’dan 2021’e kadar FATF’nin 40 standardından 38’ini büyük ölçüde yerine getirdiğini söyledi. Soylu, Türkiye’nin bu çabasına rağmen gri listeye alınmasının “siyasi karar” olduğunu öne sürdü.

Raja Kumar’ın selefi olan ve 2020-2022 yıllarında FATF Başkanlığı’nı üstlenen Marcus Pleyer ise o dönem Türkiye’nin izleme amacıyla gri listeye alındığını şu sözlerle ortaya koymuştu: “Türkiye karmaşık kara para aklama vakalarıyla etkin bir şekilde başa çıktığını ve Birleşmiş Milletler’in terör organizasyonu olarak tanımladığı IŞİD ve El Kaide gibi örgütlerin mali finansmanına soruşturma açmakta kararlı olduğunu göstermelidir.”

VOA tarafından geçilen Türkiye üç yıl aradan sonra “gri liste”den çıkacak mı?  haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Türkiye üç yıl aradan sonra “gri liste”den çıkacak mı? haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Türkiye üç yıl aradan sonra “gri liste”den çıkacak mı? haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.